Duitse onderscheidingen uit de eerste wereldoorlog

Ijzeren Kruis 2de klas 1914

Dit is een van de bekendste Duitse onderscheidingen uit de eerste wereldoorlog. De onderscheiding van het ijzeren kruis werd echter ruim voor de eerste wereldoorlog al ingevoerd namelijk op 10 maart 1813 door Friedrich Wilhelm III.

De onderscheiding werd tevens uitgereikt in de Duits- Franse oorlog die plaats vond in 1870. In 1914 werd het ijzeren kruis wederom uitgereikt als beloning voor verdienste aan soldaten en andere personen in Duitse dienst. Hierbij werd niet gekeken naar de oorspronkelijke nationaliteit of naar de rang van de persoon.

Deze onderscheiding werd ook uitgereikt aan personen die zich op moedige wijze inzetten voor Duitsland zonder gevechtshandelingen te hebben gepleegd. Deze moedige personen kregen een ander soort band aan de onderscheiding.

Deze band was eigenlijk het negatief van het band dat werd uitgereikt aan soldaten. Dus de zwarte kleuren van het soldatenband werden wit voor de niet-vechtenden. Een origineel ijzeren kruis bezit een ijzeren kern en is daardoor magnetisch.

Ook moet een ijzeren kruis tweede klasse uit drie delen bestaan wil het origineel zijn. Van deze onderscheiding zijn in 1914 behoorlijk wat uitgereikt. Men noemde het ook wel een tweede oorlog herinneringskruis. Het totale aantal uitgereikte ijzeren kruisen 2de klas wordt geraamd op: 5.200.000.

IJzeren kruis 1ste klas 1914

Van de ijzeren kruis werd naast een versie voor de tweede klasse ook een versie voor de eerste klas uitgereikt in de eerste wereldoorlog. Dit kruis werd echter niet aan een band gedragen maar aan een gesp of een schroefsysteem.

Het ijzeren kruis eerste klasse werd geplaatst op de linker borst van het uniform. Soms werd hij op de borstzak van het uniform gedragen maar het kwam ook wel voor dat soldaten de onderscheiding er onder droegen.

Voordat men het ijzeren kruis eerste klas kon ontvangen moest men wel in het bezit zijn van het ijzeren kruis 2de klas. Wanneer soldaten in bepaalde situaties zeer goede prestaties hadden geleverd, konden ze soms beide onderscheidingen in een keer ontvangen.

Van het ijzeren kruis eerste klas zijn in totaal ongeveer 218.000 uitgereikt. Van het ijzeren kruis eerste klas zijn ook gebogen versies gemaakt. Deze zijn zeldzamer dan de vlakke versies.

Ridderkruis of grootkruis van het ijzeren kruis 1914

Dit is de meest zeldzame versie van de ijzeren kruis onderscheidingen in de eerste wereldoorlog. Het grootkruis werd maar in 5 gevallen uitgereikt tijdens de eerste wereld oorlog. Deze onderscheiding was in principe alleen voor hoge officieren bedoeld die met zeer veel militaire kundigheid en grote moed bepaalde belangrijke prestaties hadden geleverd voor Duitsland.

Wanneer men het ridderkruis in ontvangst had genomen was dat een bijzonder grote eer. Het ridderkruis werd om de hals gedragen aan een brede band. Wanneer men na het behalen van dit kruis nog meer aanzienlijke militaire prestaties leverde, kon ook nog een eikenloof boven de onderscheiding worden gedragen.

Gewonden embleem landmacht 1914

In de eerste wereld oorlog werd door het Wilhelm II een speciale onderscheiding ingevoerd waarmee gewonde Duitse soldaten konden worden gewaardeerd voor het offer dat zij aan het Duitse vaderland hadden geleverd. Deze gewonden emblemen, in het Duits Verwundetenabzeichen genoemd, werden door de Duitse keizer ingevoerd op 3 maart 1918.

Tegen deze tijd liep de oorlog bijna ten einde en was het van belang dat de moraal van het Duitse leger werd opgekrikt. Door het gewonden embleem konden ze te minste een beetje waardering krijgen voor het leed dat ze hadden geleden tijdens deze gewelddadige loopgraven oorlog.

Het gewonden embleem, dat aan de landmacht en luchtmacht werd uitgereikt, bestond uit een ovalen gesp met daarop een Duitse helm (Model 1916 ook wel M16) en daar achter twee gekruiste zwaarden. Aan de rand van de onderscheiding was loof geplaatst dat aan de onderkant was samengebonden.

Er werden drie verschillende landmacht gewonden-emblemen uitgereikt: een zwart embleem, een zilverkleurig embleem en een goudkleurig embleem.

  • De zwarte versie werd uitgereikt aan soldaten met minder dan drie gevechtswonden welke goed te genezen waren.
  • De zilveren versie werd uitgereikt aan soldaten met drie tot 5 gevechtswonden of enkele zware verwondingen zoals het missen van een hand, oog, voet of een ander belangrijk ledemaat.
  • De gouden versie was het embleem dat aan de meest zwaargewonde soldaten werd uitgereikt. Deze soldaten hadden meer dan 5 gevechtswonden opgelopen of een permanent letsel aan het hoofd of aan andere belangrijke ledematen. De schade moest onherstelbaar zijn en het slachtoffer zou de rest van zijn leven door de oorlogswond in zijn functioneren worden beperkt.

Gewonden embleem marine 1914

Voor de Duitse marinebemanning werden speciale gewondenemblemen uitgereikt. Deze gewonden emblemen werden uitgereikt als blijk van waardering voor de geleden schade en de gebrachte offers van de Duitse soldaat voor het vaderland. Marine gewonden emblemen waren voorzien van een anker met twee gekruiste zwaarden.Deze zwaarden waren voor het anker geplaatst.

De onderscheiding was ovaal van vorm en de randen waren voorzien van scheepskettingen. Dit embleem werd op de borstkas van het uniform gegespt. De Duitse soldaten bij de marine waren vrij gering in aantal in vergelijking tot de totale Duitse legermacht.

De kans om gewond te worden was bij de marine ook kleiner dan bij de landmacht. De eerste wereldoorlog was nou eenmaal een loopgravenoorlog.

Toch werd besloten om ook de marine soldaten van een gewonden onderscheiding te voorzien. De uitreiking van het zwarte gewonden embleem kon bij de marine plaatsvinden na 1 tot 2 gevechtswonden. De zilveren versie werd uitgereikt na 3 wonden of meer.

Krijgsverdienstekruis / Hindenburgkruis met zwaarden

Van deze onderscheiding zijn drie versies gemaakt. 1 bronskleurige met zwaarden. 1 bronskleurige zonder zwaarden en een zwarte versie zonder zwaarden.

In deze alinea beschrijven we de versie die voorzien is van zwaarden. Deze medaille werd uitgereikt aan vrijwel alle Duitse soldaten die aan het front hadden gevochten en is daarom was deze onderscheiding vrij algemeen.

De onderscheiding werd door president Hindenburg ingevoerd op 13 juli 1934. Het was één van de laatste zaken die hij regelde als president van Duitsland. Er werden 6.203.000 frontmedailles uitgereikt met zwaarden.

Krijgsverdienstekruis / Hindenburgkruis bronskleurig en zonder zwaarden

Dit is de tweede versie van het krijgsverdienste-kruis. Deze medaille werd uitgereikt aan personen die in dienst van Duitsland deelnamen aan de eerste wereldoorlog zonder daarbij wapens te hanteren.

Men kan hierbij denken aan rode kruis medewerkers, artsen, predikaten en leden van aan en afvoertroepen. Buiten het feit dat deze medaille geen zwaarden heeft is er nog een verschil met de gevechtsversie van deze onderscheiding, namelijk de loofkrans.

De loofkrans van het kruis met zwaarden is van maretakken en de loofkrans voor het kruis zonder zwaarden is van eikenloof. Van de versie zonder zwaarden zijn in totaal 1.120.450 uitgereikt.

Krijgsverdienstekruis / Hindenburgkruis zwart voor weduwen en wezen

Weduwen en wezen van gevallen soldaten kregen een speciale versie van het krijgsverdienste-kruis. Deze onderscheiding werd aan hen uitgereikt als erkenning voor het leed dat deze mensen doormaakten vanwege het gemis van hun vader of man.

Net zoals de andere zwaardloze versie van deze onderscheiding is ook deze versie voorzien van een eikenloof krans in plaats van een krans met maretakken. Deze versie is tevens voorzien van een zwarte kleur waarmee de rouw van de nabestaanden wordt uitgedrukt. Van deze onderscheiding zijn in totaal 718.080 uitgereikt.